Νερό κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα. Οι εξελίξεις στην ΕΥΑΘ

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τετάρτης 25 Απρίλη, στο αμφιθέατρο του ΤΕΕ/ΤΚΜ στη Θεσσαλονίκη, η εκδήλωση – ημερίδα που διοργάνωσε η ΚΟ Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ, με θέμα: «Νερό κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα. Οι εξελίξεις στην ΕΥΑΘ και οι θέσεις του ΚΚΕ».

Στην εκδήλωση μίλησαν ο Μάκης Παπαδόπουλος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, ο Θόδωρος Ιγνατιάδης, περιφερειακός σύμβουλος Κ. Μακεδονίας με τη «Λαϊκή Συσπείρωση», μέλος της ΕΠ της ΚΟ Κ. Μακεδονίας του ΚΚΕ, ο Λεωνίδας Στολτίδης, μέλος της ΕΠ της ΚΟ Κ. Μακεδονίας του ΚΚΕ και της Εκτελεστικής Γραμματείας του ΠΑΜΕ, και ο Βασίλης Μπαλτίκας, μέλος της Ομάδας Οικονομίας της ΕΠ της ΚΟ Κ. Μακεδονίας του ΚΚΕ και υποψήφιος διδάκτορας – πολιτικός μηχανικός.

Μέσα από την εκδήλωση, αναδείχτηκε ότι η πρόταση του ΚΚΕ αποτελεί τη μοναδική διέξοδο για τη φιλολαϊκή διαχείριση των υδάτων με γνώμονα την ολόπλευρη κάλυψη των λαϊκών αναγκών. Προϋποθέτει η γη, τα δάση, τα εργοστάσια ύδρευσης, τα δίκτυα διανομής να αποτελούν κοινωνική κρατική ιδιοκτησία. Αυτός ο δρόμος απαιτεί μια ριζική στροφή στην ανάπτυξη της οικονομίας για τις λαϊκές ανάγκες και όχι για το καπιταλιστικό κέρδος.

Επίσης, τεκμηριώθηκε με επιχειρήματα ότι εντός των τειχών του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης και των δεσμευτικών οδηγιών της ΕΕ, καμιά αστική κυβέρνηση δεν μπορεί να διασφαλίσει φιλολαϊκή διαχείριση του νερού, ουσιαστική ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών. Διαπίστωση που επιβεβαιώθηκε και πρόσφατα μέσα από την πολυήμερη διακοπή της υδροδότησης της Θεσσαλονίκης, αλλά και συνολικά από την πορεία της ΕΥΑΘ τις τελευταίες δεκαετίες.

Εισηγητικά, ο Μάκης Παπαδόπουλος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, μεταξύ άλλων επισήμανε: «Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εμφανίζονται τώρα οι διάφορες προτάσεις ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ για το μέλλον της ΕΥΑΘ, που αποτελούν 2 όψεις του ίδιου αντιλαϊκού νομίσματος. Ποιες προτάσεις;

Απ΄ τη μια, της ΝΔ που κατηγορεί τον ΣΥΡΙΖΑ ότι δεν πιστεύει βαθιά στις ιδιωτικοποιήσεις και δεσμεύεται να προχωρήσει στις πλήρεις ιδιωτικοποιήσεις, γιατί, όπως διακηρύττει, τα δημόσια αγαθά μπορούν να διασφαλιστούν φθηνότερα και καλύτερα από τον ιδιωτικό τομέα.

Από την άλλη, του ΣΥΡΙΖΑ που μιλάει για διατήρηση του 50% των μετοχών στο Δημόσιο και συμμετοχή δημοτικών επιχειρήσεων και ασφαλιστικών ταμείων στη μετοχική σύνθεση.

Και οι δυο προτάσεις αποτελούν εναλλακτικές μορφές της ίδιας αντιλαϊκής πολιτικής εμπορευματοποίησης του νερού, γι’ αυτό και η ΕΕ δηλώνει ουδετερότητα, δεν την απασχολεί αν η πλειοψηφία των μετοχών θα ανήκει στο κράτος ή σε ιδιωτικό όμιλο.

Σχετικά με την πλήρη ιδιωτικοποίηση, η διεθνής πείρα έχει πλέον επιβεβαιώσει με πλήθος περιπτώσεων, από τις ΗΠΑ και τη Μ. Βρετανία, μέχρι τη Γαλλία, την Πορτογαλία και την Αργεντινή, ότι συνοδεύτηκε με εκτίναξη τιμών στη λαϊκή κατανάλωση, επιδείνωση της κατάστασης των εργαζομένων στον κλάδο, υποβάθμιση της ποιότητας του νερού και της επεξεργασίας λυμάτων, αθέτηση συμβατικών υποχρεώσεων των ομίλων για τη συντήρηση και την επέκταση των δικτύων.

Συνιστά η πρόταση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ μια πιο φιλολαϊκή λύση ή έστω το μικρότερο κακό; Στην πραγματικότητα αποτελεί την πιο αποτελεσματική αστική πολιτική προώθησης της εμπορευματοποίησης του νερού και την πιο κερδοφόρα για ορισμένους ιδιωτικούς ομίλους, αφού σε αντίθεση με την πλήρη ιδιωτικοποίηση δεν θα επωμιστούν πολλές από τις λεγόμενες “λειτουργικές δαπάνες” που μπορούν να περιορίσουν το ποσοστό κέρδους.

Μήπως υπερβάλλουμε; Ας σκεφτούμε: Διασφάλισε ή μπορεί να διασφαλίσει την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών η διατήρηση του 51% των μετοχών μιας επιχείρησης στο σημερινό αστικό κράτος; Ακόμα και αν δεν γνωρίζαμε κανένα οικονομικό στοιχείο, θα μπορούσαμε εύκολα να απαντήσουμε ότι αυτό είναι αδύνατον. Για να παραμείνει κερδοφόρα μια επιχείρηση στον καπιταλισμό, όποια και αν είναι η μετοχική της σύνθεση, πρέπει να ξεζουμίζει τους εργαζομένους της, να αυξάνει το βαθμό εκμετάλλευσης και να επιβαρύνει τις λαϊκές οικογένειες στις οποίες πουλά τα εμπορεύματα που παράγει. Τα κέρδη δεν πέφτουν απ΄ τον ουρανό!

Όταν το 51% μιας επιχείρησης ανήκει στο σημερινό κράτος αυτό δεν σημαίνει ότι αποτελεί λαϊκή περιουσία. Σημαίνει ότι ανήκει στο αστικό κράτος που υπηρετεί τα στρατηγικά συμφέροντα του μονοπωλιακού κεφαλαίου και διευθύνει επιχειρήσεις ως “συλλογικός καπιταλιστής”.

Δεν υπάρχει ουδέτερο κράτος πάνω και έξω από τα αντίπαλα ταξικά συμφέροντα, ούτε επιχείρηση στον καπιταλισμό που μπορεί να λειτουργήσει έξω από τις νομοτέλειες της καπιταλιστικής παραγωγής, της καπιταλιστικής αγοράς, του καπιταλιστικού κέρδους.

Επίσης, ακόμα και αν το κράτος διατηρεί το 51%, η διοίκηση της επιχείρησης είναι υποχρεωμένη να διασφαλίσει το μέγιστο δυνατό κέρδος των μετόχων ιδιωτικών ομίλων που έχουν επενδύσει και κατέχουν μειοψηφικά πακέτα, όπως οι όμιλοι “Paulson” και “Suez” στην περίπτωσή μας.

Η ίδια η ζωή επιβεβαιώνει αυτές τις θεωρητικές και πολιτικές θέσεις. Ας δούμε πολύ συνοπτικά τι συνέβη όλα αυτά τα χρόνια στην ΕΥΔΑΠ και στην ΕΥΑΘ:

Στην ΕΥΔΑΠ έχουμε μείωση του μόνιμου προσωπικού κατά 70% σε σχέση με τη δεκαετία του ’90, ενώ ο όγκος των εργασιών έχει αυξηθεί πάνω από 50%.

Στην ΕΥΔΑΠ υπάρχουν σήμερα 9 διαφορετικές σχέσεις εργασίας. Αντίστοιχα στην ΕΥΑΘ έχει διαμορφωθεί μια ολόκληρη βεντάλια έντασης της εκμετάλλευσης, από εργαζόμενους με συμβάσεις Ιδιωτικού Δικαίου αορίστου χρόνου, μέχρι εργαζόμενους με μπλοκάκια που έληξαν οι συμβάσεις τους, εργαζόμενους με 8μηνες συμβάσεις, πρακτικάριους σπουδαστές και εργαζόμενους στους εργολάβους, όπως π.χ. στις αποκαταστάσεις βλαβών και στην καθαριότητα.

Οι μισθοί μειώθηκαν μεσοσταθμικά κατά 35% τα χρόνια των 2 πρώτων μνημονίων και στη συνέχεια ήρθαν οι νέες επιβαρύνσεις με τη φορολογική αφαίμαξη και τις ρυθμίσεις στο Ασφαλιστικό.

Η επιβάρυνση των λαϊκών στρωμάτων για τις υπηρεσίες ύδρευσης – αποχέτευσης έχει αυξηθεί κατά 150% σε σχέση με το 1999.

Η συντήρηση του δικτύου που ξεπερνά τα 2.200 km αγωγών ύδρευσης και τα 1.800 km αγωγών αποχέτευσης, θυσιάστηκε όπως είδαμε στην αρχή στο βωμό της βελτίωσης της κερδοφορίας της επιχείρησης. Η ίδια η ΕΥΑΘ υπολόγιζε σε 26% τις απώλειες νερού από διαρροές, ενώ το ΤΑΙΠΕΔ στο 32% την εποχή που διοργανώσαμε την προηγούμενη ημερίδα το 2013.

Τι αποδεικνύει η πορεία που προαναφέραμε; Αποδεικνύει ότι η διατήρηση του 51% στο Δημόσιο όχι μόνο δεν μπορεί να εγγυηθεί την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών που αφορούν το νερό, αλλά αντίθετα οδηγεί σε επιδείνωση της κατάστασης των εργαζομένων για να διασφαλιστεί η κερδοφορία της επιχείρησης. Αποδεικνύει ότι η συνεχής κερδοφορία της ΕΥΑΘ τα τελευταία χρόνια, η αύξηση των κερδών προ φόρων χωρίς ουσιαστική αύξηση του κύκλου εργασιών, στηρίχτηκε στις θυσίες των λαϊκών στρωμάτων που πληρώνουν έως και 70 λεπτά το κυβικό μέτρο.

Ανάλογη πείρα υπάρχει και σε άλλους τομείς της οικονομίας. Η διατήρηση για πολλά χρόνια του 51% των μετοχών του ομίλου της ΔΕΗ στο κράτος, δεν απέτρεψε τις απανωτές αυξήσεις στα τιμολόγια οικιακής κατανάλωσης, τις δραστικές περικοπές των μισθών και του αριθμού των μόνιμων εργαζομένων, τη μείωση της εγχώριας λιγνιτικής παραγωγής».

Ο Θόδωρος Ιγνατιάδης, αναφέρθηκε στο ρόλο της Τοπικής και Περιφερειακής Διοίκησης στη διαχείριση του νερού και στη στήριξη που παρέχει στην πολιτική εμπορευματοποίησής του. Στα προβλήματα οικισμών που ακόμη τροφοδοτούνται από ακατάλληλες γεωτρήσεις. Αναφέρθηκε επίσης στη μετατροπή του νερού σε ακριβοπληρωμένο εμπόρευμα και για τις αγροτικές καλλιέργειες, στην έλλειψη έργων αντιπλημμυρικής προστασίας που έχει ως αποτέλεσμα την ίδια ώρα που τα λαϊκά νοικοκυριά λένε το νερό νεράκι, να πνίγονται με μια λίγο δυνατή βροχή. Και σημείωσε ότι οι σύμβουλοι της «Λαϊκής Συσπείρωσης» στην Περιφέρεια και στους Δήμους, παλεύουν ενάντια στην πολιτική εμπορευματοποίησης του νερού είτε αυτή εφαρμόζεται μέσω της ΕΥΑΘ, είτε μέσω των ΔΕΥΑ που είναι δημοτικές, είτε από άμεσα ιδιωτικές και μεικτές επιχειρήσεις.

Ο Λεωνίδας Στολτίδης σημείωσε ότι οι σημερινοί αγώνες ενάντια σε κάθε μορφή άμεσης ή έμμεσης ιδιωτικοποίησης της διαχείρισης του νερού, οι αγώνες για φθηνό, ποιοτικό νερό για όλους τους εργαζόμενους, για πλήρη σταθερή εργασία των εργαζομένων στον κλάδο, με διασφάλιση των δικαιωμάτων τους, πρέπει να στοχεύουν στην ανατροπή της πολιτικής εμπορευματοποίησης του νερού και του καπιταλιστικού συστήματος που την παράγει. Τόνισε, δε, ότι αυτό μπορεί να μπει σε τροχιά υλοποίησης μόνο μέσα από την ανασύνταξη του εργατικού και του λαϊκού κινήματος.

Ο Βασίλης Μπαλτίκας, αναφέρθηκε στην έλλειψη των αναγκαίων έργων υποδομής ύδρευσης – αποχέτευσης, αντιπλημμυρικής προστασίας και παρουσίασε τους ριζοσπαστικούς στόχους πάλης που προβάλλει το ΚΚΕ για άμεση υλοποίηση αναγκαίων τεχνικών έργων εξασφάλισης επάρκειας και ορθολογικής διαχείρισης του νερού (π.χ. επέκταση της εγκατάστασης επεξεργασίας νερού από τον Αλιάκμονα, συντήρηση και αντικατάσταση του αγωγού στην Αραβησσό κ.ά.) χωρίς ΣΔΙΤ, συμβάσεις παραχώρησης και ολοκληρωμένη διαχείριση και προστασία δασών και δασικών εκτάσεων αποκλειστικά από το κράτος. Αμεση απορρύπανση των περιβαλλοντικά ευαίσθητων και των υποβαθμισμένων περιοχών (π.χ. Δενδροπόταμος), με κρατική ευθύνη, κ.ά

Νερό κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα. Οι εξελίξεις στην ΕΥΑΘ
Scroll to top