Στη συνεδρίαση της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ που πραγματοποιήθηκε στις 15-16/2/2025, συζητήθηκε το θέμα σχετικά με τις επιπτώσεις στην άσκηση του επαγγέλματος των Διπλωματούχων Μηχανικών και στη διασφάλιση της Υγείας και της Ασφάλειας των πολιτών από τις Κοινοτικές Οδηγίες
Video από την παρουσίαση της εισήγησης της Πανεπιστημονικής Μηχανικών από τον Η. Τσιμπουκάκη
Η εισήγηση που κατατέθηκε από την Πανεπιστημονική Μηχανικών
Η προειδοποιητική επιστολή που εκδόθηκε 16/12/2024 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάνει αυστηρή σύσταση στο ελληνικό κράτος ότι εφαρμόζοντας την ευρωπαϊκή οδηγία 2005/36/ΕΚ (άρθρο 7, παράγραφος 4) σχετικά με την ενδοκοινοτική αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων, διενεργεί ελέγχους στους Πολιτικούς Μηχανικούς που έρχονται από αντίστοιχα «επιμελητήρια» και «επαγγελματικές-επιστημονικές» ενώσεις τους εξωτερικού.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αυτό είναι μη αποδεκτό, διότι αυτή η πρακτική θα έπρεπε να αφορά μόνο επαγγέλματα που έχουν επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και ασφάλεια.
Η ΕΕ λοιπόν θεωρεί ότι το επάγγελμα του Πολιτικού Μηχανικού που συγκεντρώνει τέσσερις μεγάλες κατηγορίες έργων υποδομής (δομοστατικά, υδραυλικά, γεωτεχνικά, συγκοινωνιακά) δεν έχει προεκτάσεις στη δημόσια υγεία και ασφάλεια, επειδή ο σχετικός κίνδυνος δεν προκύπτει άμεσα, με την έναρξη παροχής υπηρεσιών όπως αναφέρει.
Προκλητικά δηλώνει ότι θα διαπιστωθεί η επιστημονική επάρκεια του «μηχανικού» αφού προκύψουν οι εγκληματικές συνέπειες από την αστοχία του έργου.
Δε χρειάζεται να είναι κανείς μηχανικός για να αντιλαμβάνεται ότι το επάγγελμα του Πολιτικού Μηχανικού αφορά τη δημόσια υγεία και ασφάλεια. Ιδιαίτερα στη χώρα μας με το έγκλημα των Τεμπών που ανέδειξε με τον πιο τραγικό τρόπο τα ζητήματα ασφάλειας στις μεταφορές, τις πλημμύρες του Ντάνιελ που εκτός από τους πνιγμένους είχαν ως αποτέλεσμα μία «βόμβα» για τη δημόσια υγεία στη Θεσσαλία, τον πολύνεκρο σεισμό στην Αττική το 1999, την κατολίσθηση στις σήραγγες των Τεμπών στο 2009 με επακόλουθο το θάνατο ενός Ιταλού συναδέλφου.
Στο σύνολο της ΕΕ παρατηρούμε την απουσία αντιπλημμυρικής προστασίας όπως στις πρόσφατες πλημμύρες στη Βαλένθια και στη Γερμανία το 2021. Αντίστοιχα τις εκατόμβες νεκρών, τα προβλήματα στις μεταφορές και στα γεωτεχνικά έργα από την έλλειψη αντισεισμικής θωράκισης στις σεισμογενείς περιοχές.
Από την προκλητική επιστολή της ΕΕ οι μισθωτοί και αυταπασχολούμενοι Μηχανικοί μπορούν να κατανοήσουν πλήρως τη φύση της ΕΕ και την επιλογή «ολοκλήρωσης» σε αυτήν από την εγχώρια άρχουσα τάξη. Οι περιβόητες τέσσερις «ελευθερίες» του Μάαστριχτ συμπυκνώνονται στην εξής μία, την «απελευθέρωση» των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων να αυξάνουν την κερδοφορία τους.
Η κοινοτική σύσταση δεν αφορά τη δήθεν «διευκόλυνση» των εργαζομένων μηχανικών να μετακινηθούν μεταξύ των κρατών μελών προκειμένου να εργαστούν. Ουσιαστικά αποσκοπεί στην εξασφάλιση φθηνού «ευέλικτου» επιστημονικού εργατικού δυναμικού για τους μεγάλους εγχώριους και ξένους κατασκευαστικούς ομίλους, μέσω της κινητικότητας των «μηχανικών» που έχουν διαφορετικά επίπεδα προγραμμάτων σπουδών από χώρα σε χώρα.
- Στοχεύει στην εξάλειψη της «ενοχλητικής γραφειοκρατίας» των επιμελητηρίων και επαγγελματικών- επιστημονικών ενώσεων των κρατών μελών.
- Η υποβάθμιση του επαγγέλματος αναδεικνύει ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει τις υποδομές αποκλειστικά υπό το πρίσμα της σχέσης «κόστους-οφέλους». Δηλώνει επίσημα ότι οι επιστημονικές μελέτες και ο τεχνικός σχεδιασμός δεν αφορούν την υγεία και ασφάλεια της κοινωνίας, είναι απλά μια διεκπεραιωτική εργασία, ένα περιττό κόστος για τους επιχειρηματικούς ομίλους το οποίο θα πρέπει να μειωθεί.
Το ΤΕΕ οδηγεί στην ισοπέδωση των πτυχίων μέσω της πιστοποίησης
Οι εξελίξεις σε σχέση με την ισοτίμηση των πτυχίων Κολλεγίων και «εργαστηρίων ελευθέρων σπουδών» με τα Πολυτεχνικά Διπλώματα, που σηματοδότησε και η απόφαση του ΣτΕ (178-9/2023), αποτελούν αποφασιστικό βήμα κλιμάκωσης της επίθεσης στα μορφωτικά -επαγγελματικά –εργασιακά δικαιώματα των εργαζόμενων μηχανικών.
Οι αλλεπάλληλες δικαστικές αποφάσεις «δικαίωσης» αποφοίτων κολλεγίων για την «υποχρεωτική» εγγραφή στο ΤΕΕ και την απόδοση επαγγελματικών δικαιωμάτων διπλωματούχου Μηχανικού, η προκήρυξη θέσεων εργασίας στο Δημόσιο Τομέα που εξισώνει στην πράξη τους αποφοίτους κολλεγίων με τους αποφοίτους Πολυτεχνικών Σχολών, έρχονται να υλοποιήσουν στην πράξη την πολιτική της ΕΕ για την ισοτίμηση των πτυχίων. Ήδη μετράμε μια δεκαπενταετία διαδοχικών νομοθετικών παρεμβάσεων και ρυθμίσεων όλων των κυβερνήσεων ΝΔ –ΣΥΡΙΖΑ -ΠΑΣΟΚ για την προσαρμογή με τις οδηγίες της ΕΕ για την «απελευθέρωση» των επαγγελμάτων και την ενιαία αγορά πτυχίων και προσόντων.
Η ηγεσία του ΤΕΕ με τις υποτιθέμενες «αντιδράσεις» ενάντια στις διοικητικές και δικαστικές μεθοδεύσεις επιβολής της οριστικής ισοτίμησης των τριετών πτυχίων Κολλεγίων με τα Διπλώματα Πολυτεχνικών Σχολών, όχι μόνο δε συγκρούεται με την αιτία του προβλήματος, αντίθετα σπέρνει αυταπάτες ότι μπορεί να εφαρμοστεί η πολιτική της ΕΕ για την «απελευθέρωση» του επαγγέλματος με διασφάλιση της «προστασίας» των δικαιωμάτων μας.
Η ηγεσία του ΤΕΕ ισχυρίζεται ότι μπορεί να «διασώσει» διπλώματα και επαγγελματικά δικαιώματα των Μηχανικών εντός του νομοθετικού πλαισίου της ΕΕ με την υλοποίηση της διαβάθμισης των επιπέδων σπουδών της ΕΕ και τις αλλαγές που έχει προτείνει στο πρόσφατο παρελθόν να νομοθετηθούν στον τρόπο εξέτασης για την απόκτηση άδειας άσκησης επαγγέλματος.
Στην πραγματικότητα οι εξετάσεις απόκτησης άδειας άσκησης επαγγέλματος, αποτελούν «εισαγωγικές εξετάσεις» σε ένα δια βίου κύκλο πιστοποιήσεων, μέσω σεμιναρίων, προϋπηρεσίας (έως και 12 ετών) και εξετάσεων ανά πιστοποιούμενη δραστηριότητα σε ένα επιμέρους τμήμα των κατακερματισμένων επαγγελματικών δικαιωμάτων κάθε ειδικότητας Μηχανικού. Ενώ θα υπάρχουν αλληλοαποκλειόμενες, για τον ίδιο μηχανικό, πιστοποιήσεις: λόγω νομικών περιορισμών, π.χ. «ασυμβίβαστου» των ρόλων «ελεγκτή δόμησης» έναντι του «επιβλέποντα» ή του «μελετητή», λόγω του υψηλού κόστους για τον εργαζόμενο μηχανικό και της δυσκολίας απόκτησης εμπειρίας.
Οι επαγγελματικές εξετάσεις είναι ο μηχανισμός μέσω του οποίου υλοποιείται η πλήρης αποσύνδεση του πτυχίου από το επάγγελμα. Μέσω αυτών υλοποιείται στην πράξη η «εξίσωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων», όπως καθορίζει η κοινοτική νομοθεσία μέσω της Οδηγίας της Μπολόνια (2005/36).
Η πλειοψηφία των παρατάξεων στη Διοικούσα αλλά και στην Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ επικαλούνται ακριβώς αυτό το κοινοτικό δίκαιο που ισοπέδωσε τα επαγγελματικά και εργασιακά δικαιώματα των αποφοίτων της Ανώτατης Εκπαίδευσης στα πλαίσια της «ενιαίας αγοράς» προσόντων και πτυχίων της Ε.Ε.
Διαρκές το έγκλημα της «απελευθέρωσης» του επαγγέλματος
Η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων σε εφαρμογή της πολιτικής ΕΕ και ΟΟΣΑ, δίνει τη χαριστική βολή στις σπουδές, τα πτυχία, καταργεί το λαϊκό δικαίωμα στη δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση.
Ο νόμος 4957/2022 ήρθε να επιταχύνει τη μετατροπή του πτυχίου σε ένα απλό «προσόν», για το «καλάθι» των δεξιοτήτων και πιστοποιητικών γνώσεων, με τη δυνατότητα ίδρυσης και λειτουργίας προγραμμάτων σπουδών μικρότερης της τετραετούς διάρκειας απ’ τα ΑΕΙ, όπως και η κινητικότητα των φοιτητών μεταξύ διαφορετικών τμημάτων και αντικειμένων σπουδών.
Μόνο την τελευταία τετραετία στην κατεύθυνση «αυτοματοποιημένης» διαδικασίας αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας πτυχίων αποφοίτων Κολλεγίων & ξένων Πανεπιστημίων με κυβερνήσεις ΝΔ & ΣΥΡΙΖΑ είχαν προηγηθεί:
- Η τροπολογία του Δεκέμβρη του 2020 του Υπουργείου Παιδείας για τη νομοθέτηση αυτοματοποιημένης διαδικασίας αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας πτυχίων αποφοίτων Κολλεγίων & ξένων Πανεπιστημίων με το δίπλωμα μηχανικού των Πολυτεχνικών Σχολών.
- Η αντίστοιχη τροπολογία στις αρχές του 2020 για την παραπέρα ισοτίμηση ιδιωτικών κολλεγίων εξωτερικού με τα ελληνικά Πανεπιστήμια εφαρμόζοντας τη βασική πτυχή των στρατηγικών στόχων της Συνθήκης της Μπολόνια.
- Ο νόμος Γαβρόγλου του ΣΥΡΙΖΑ που κατάργησε ουσιαστικά το ΣΑΕΠ, αντικαθιστώντας το με ένα πιο ευέλικτο όργανο, το ΑΤΕΕΝ (Αυτοτελές Τμήμα Εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας), για να διευκολύνει περαιτέρω την αναγνώριση πτυχίων του εξωτερικού από κολέγια, προχώρησε σε άρση της «μεταβατικής περιόδου» απλοποιώντας τις διαδικασίες ισοτίμησης.
- Τρεις δεκαετίες πλέον, κάθε κυβέρνηση πρόσθετε έναν ακόμα κρίκο σε μια μακρόχρονη αλυσίδα αντιλαϊκών ρυθμίσεων, με στόχο την «απελευθέρωση» των επαγγελμάτων, μεταξύ άλλων και του Μηχανικού, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της ΕΕ και των ομίλων. Η διαδικασία ξεκίνησε από το 1989 (οδ.89/48/ΕΟΚ) και ολοκληρώθηκε το 2005, με την οδηγία 2005/36/ΕΕ, την οδηγία Μπολκενστάιν και το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων, που ενσωματώθηκαν στην εθνική νομοθεσία. Από τότε τέθηκε το ζήτημα της αντιστοίχισης πτυχίων κάθε κατηγορίας και προσόντων αποφοίτων.
- Οι νομοθετικές παρεμβάσεις των ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ για την «ισοτίμηση» των κολλεγίων.
- Το ΠΔ 99/2018 του Σπίρτζη για τη «Ρύθμιση του επαγγέλματος του μηχανικού με καθορισμό των επαγγελματικών δικαιωμάτων για κάθε ειδικότητα» που έφερε το «διαίρει και βασίλευε» στους επιστημονικούς συλλόγους, με συντεχνιακή αντιπαράθεση και προσφυγές στο ΣτΕ
- Η «αναβάθμιση» των διπλωμάτων πολυτεχνείων μέσω του integrated master για τη δήθεν «υπεράσπιση» των ακαδημαϊκών τίτλων και του επαγγέλματος στην πράξη νομοθέτησε την αναγνώριση του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων και την κατάταξη των βαθμίδων εκπαίδευσης με βάση πιστωτικές μονάδες. Δηλαδή νομιμοποίησε την απόδοση των επαγγελματικών δικαιωμάτων στο επίπεδο του «Bachelor», στο επίπεδο «πτυχίου» των 3ετών ή 4ετών σπουδών (κολλεγίων, πανεπιστημίων εξωτερικού, πρώην ΑΤΕΙ).
Οι ρυθμίσεις αυτές αλληλοσυμπληρώνονται και μετατρέπουν το πτυχίο σε ένα «προσόν», που αθροίζεται στο καλάθι των προσόντων και πιστοποιητικών. Στην ενιαία Ευρωπαϊκή αγορά πτυχίων και προσόντων, «πιστοποιημένες» σπουδές Μηχανικού αποτελούν αυτές που κάθε φορά επιλέγει ο εργοδότης ανάλογα με τις ανάγκες κερδοφορίας του και όχι αυτές που διασφαλίζουν ολόπλευρη επιστημονική γνώση.
Οι κυβερνήσεις και οι επιχειρηματικοί όμιλοι θέλουν απόφοιτους τριετών, τετραετών, πενταετών σπουδών και κολεγίων, που όλοι θα ανταγωνίζονται για μια θέση εργασίας με ισοπεδωμένα δικαιώματα, θα είναι εγκλωβισμένοι σε συνθήκες ανασφάλιστης και κακοπληρωμένης δουλειάς, χωρίς κατώτερο μισθό μέσω ΣΣΕ, στο «όνομα» του μεταξύ τους ανταγωνισμού.
Απειθαρχία και ανατροπή της πολιτικής κυβερνήσεων-ΕΕ για την «απελευθέρωση» του επαγγέλματος
Ο αγώνας για να καθυστερήσουν ή να ακυρωθούν οι τελικές ρυθμίσεις για την «απελευθέρωση» του επαγγέλματος, την πιστοποίηση των δραστηριοτήτων, την απαξίωση των πτυχίων μέσω της πολιτικής της ΕΕ και των ρυθμίσεων που στηρίζει το ΤΕΕ, πρέπει να προσανατολιστεί στη συνολική ανατροπή της πολιτικής του κεφαλαίου.
Παλεύουμε για τη ζωή που μας αξίζει με βάση τις σύγχρονες δυνατότητες που δίνει η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, η αλματώδης εξέλιξη της τεχνολογίας. Δεν υποστέλλουμε τη σημαία των αναγκών μας. Σήμερα υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για την κάλυψη τους.
Διεκδικούμε:
- Κατάργηση του νόμου για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και όλων των αντιεκπαιδευτικών νόμων – καμία αναθεώρηση του άρθρου Αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν παιδεία και σύγχρονες σπουδές με αύξηση τα κρατικής χρηματοδότησης.
- Κατάργηση του αντιεκπαιδευτικού νόμου πλαίσιο 4957/2022 για τα ΑΕΙ.
- Κατάργηση κάθε μορφής εξετάσεων για την απόκτηση άδειας άσκησης επαγγέλματος, το ακαδημαϊκό δίπλωμα μοναδική προϋπόθεση για την άσκηση του επαγγέλματος.
- Κατάργηση των ρυθμίσεων εξίσωσης των πανεπιστημίων με τα ιδιωτικά κολέγια.
- Ανατροπή της πολιτικής της ΕΕ για την «απελευθέρωση» των επαγγελμάτων.
- Αντίσταση, απειθαρχία, ανυπακοή στις επιταγές της ΕΕ για την παιδεία και τα επαγγελματικά δικαιώματα, καμιά εφαρμογή των οδηγιών της ΕΕ, κατάργηση όλων των νόμων και ΠΔ που τις ενσωματώνουν στην εθνική νομοθεσία.
- Καμιά μετατόπιση της «τεχνικής ευθύνης» από το κράτος και την εργοδοσία στον εργαζόμενο μηχανικό.
- Ενιαίο δημόσιο δωρεάν σύστημα ανώτατης εκπαίδευσης, χωρίς ταξικούς φραγμούς και αντιεπιστημονικούς διαχωρισμούς των σπουδών σε κύκλους και των ιδρυμάτων σε κατηγορίες. Να διαμορφώνει επιστήμονες με υψηλή ειδίκευση και επαγγελματική επάρκεια και γενικό μορφωτικό επίπεδο.
- Κατάργηση του νομοθετικού πλαισίου αναδιάρθρωσης των δημόσιων έργων και μελετών που επιταχύνουν τη συγκέντρωση μελετών και έργων στα χέρια του μεγάλου κεφαλαίου (ΣΔΙΤ, Συμβ.Παραχώρησης, ΓΟΚ, αυθαίρετα, οικοδομικές άδειες κ.λπ.).